.jpg)
3 januari 2024
Mijn naam is Esther, 30 jaar oud en ik werk als palliatieve zorg verpleegkundige voor ZONL. Ik wist vroeger nooit precies wat ik wilde worden maar toen ik kennismaakte met de hbo verpleegkunde opleiding was het liefde op het eerste gezicht en verhuisde ik naar de grote stad om te gaan studeren. Na drie jaar hard werken mocht ik beginnen aan mijn afstudeerstage in het ziekenhuis; mijn droom werd werkelijkheid! Één week voor de start van die stage kreeg ik echter bericht dat mijn plek daar werd opgeheven en dat ik in het highcare hospice in De Bilt moest stagelopen. Toen kneep ik ‘m toch wel even. 20 weken lang alleen maar stervende en huilende mensen…tenminste, zo dacht ik. Maar wat bleek: mensen die bijna dood gaan….leven! Daar in dat hospice is mijn passie voor palliatieve zorg geboren. Sindsdien deel ik overal waar ik kan, mijn liefde voor deze zorg.
Ik zie mezelf nog zo zitten. Een aantal dagen na de kennismaking op mijn stageplek. “Wordt hier wel eens gelachen?” had ik mijn begeleider gevraagd. En wat werd hier gelachen, geleefd, gehuild, gedeeld en genoten van het leven. Waar ik dacht dat ik twintig weken zou moeten stage lopen in ‘het huis van de dood’ wist ik nu zeker dat ik daar was waar het leven optimaal geleefd werd.
En nu zat ik daar en was het lachen, praten en het delen ineens gedaan. Ik zat daar en hield zijn hand vast. Ik las zachtjes voor uit zijn boek over het land waar hij vaak naartoe ging. “Wat moet ik dan doen?”, had ik gevraag aan mijn stagebegeleider. “Er zijn...” had ze gezegd. En daar zat ik dan. Te zijn. Er te zijn.
Hij met zijn ogen dicht en een tevreden glimlach. Zijn koude hand in de mijne. Een rustige ademhaling stelde mij gerust. Ik stopte even met voorlezen en voelde zijn hand in mijn hand knijpen tot ik door ging met lezen en hij weer ontspande.
Zo zat ik daar, misschien wel een uur, te zijn.
Jaren later, tijdens mijn opleiding tot palliatieve zorg verpleegkundige, lees ik in een artikel:
“‘Er zijn’ houdt niet op als de activiteit ophoudt, en beperkt zich niet tot datgene waarin actief kan opgetreden worden. ‘Er zijn’ betekent ook het niet af laten weten als er niets meer gedaan kan worden; als actie niet meer mogelijk is, of actie maar heel beperkt zoden aan de dijk kan zetten. Wat dan nog kan is niet verlaten (..) het niet af laten weten. Er zijn en er blijven.”
Als verzorgenden, huisartsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners proberen we dit allemaal: ‘er zijn’ op het moment dat je er bent. We komen binnen, luisteren, vragen, voelen en kijken en proberen naar ons allerbeste kunnen er te zijn voor de patiënt en zijn of haar naaste.
Wij doen ons best maar de échte koningen en koninginnen in de ‘er zijn’-kunde zijn de talloze vrijwilligers in Nederland in de terminale zorg. Zij zitten soms uren of hele nachten bij mensen aan bed, blijven bij ze en luisteren naar ze. Het is onvoorstelbaar bijzonder hoe snel die vrijwilliger in vertrouwen genomen wordt door patiënten en naasten. Het zijn de vrijwilligers die midden in de nacht een pannenkoek staan de bakken voor die patiënt die opeens vreselijke honger krijgt. Het zijn de vrijwilligers die de lievelingsmuziek opzoeken van die muzikale dame en met haar meezingen. Zij zijn de vrijwilligers die de schouder zijn voor die verdrietige dochter die het even niet meer zo goed weet als ze midden in de nacht de slaap niet kan vatten. Zij zullen het nooit af laten weten. Zij zullen er zijn.
Terug bij het bed waar ik zit te zijn. Die nacht overleed meneer in dat bed in het bijzijn van familie. Ik had de ochtend er na weer dienst en er zou een ‘uitgeleide’ plaatsvinden. Tot mijn verbazing liep het hospice in het half uur voor het moment van de uitgeleide vol met vrijwilligers die geen dienst hadden. Het waren de vrijwilligers die in de weken en de dagen voor het overlijden veel bij deze meneer waren geweest. Ze vormden een haag bij de voordeur van het hospice en wachtten tot hij langs was gekomen. Zelfs nu hij er niet meer was, waren zij er wel. Het is geweldig dat jullie ‘er zijn’.
Ik voel me een bevoorrecht mens om palliatieve zorg te mogen verlenen en veel collega's zullen het met me eens zijn: deze zorg voor mensen in het meest kwetsbare deel van hun leven, als de tijd niet meer aan hun zijde is, is een van de mooiste kanten van ons vak. Toch vraag ik mezelf regelmatig af: waar waren we geweest zonder ‘onze’ vrijwilligers in Nederland? Zij zorgen er regelmatig voor dat iemand thuis kan sterven óf dat familie een rustige nacht kan maken omdat ze kunnen vertrouwen op de vrijwilliger die aan het bed van hun geliefde zit. Zij zijn onbetaalbaar, het zijn voor mij de helden van de palliatieve zorg.
Meer weten?
Esthers blogs verschijnen regelmatig via de werkenbij-website van ZONL. Hou onze social mediakanalen in de gaten, want dan weet je snel wanneer er een nieuw verhaal online staat. Heb je vragen aan Esther? Neem dan contact met ons op. We vinden het leuk van je te horen! E-mail Esther via werkenbij@zorggroep-onl.nl .
